...17. Diskriminacija: Kfor i UNMIK tolerišu uspostavljanje nacionalnog ključa prilikom zapošljavanja na rukovodećim mestima, najčešće u odnosu 9 prema 1 u korist pripadnika albanske nacionalne manjine, čime se grubo narušava demokratski princip ravnopravnosti svih građana, bez obzira na njihovo nacionalno ili etničko poreklo ili versku pripadnost. Ukoliko bi se dozvolio ovaj trend, ugrozila bi se egzistencija velikog broja zaposlenih Srba i Crnogoraca u javnim institucijama, 20.000 samo u Prištini, zatim u Prizrenu, Dragašu, Podujevu, Lipljanu i Štrpcima.

Masovni albanski teroristički i kriminalni akti i stvaranje opšte atmosfere ugroženosti imaju za krajnji cilj okončanje etničkog čišćenja Pokrajine, pre svega od Srba i Crnogoraca. Tolerantan odnos i minimiziranje albanskih zločina, terora i masovnog kršenja ljudskih prava od strane Kfora i UNMIK-a, ide na ruku albanskim ekstremistima i ohrabruje ih da postignu svoj strateški cilj i stvore svoje jednonacionalno, samo albansko Kosovo i Metohiju.

18. Multinacionalni, multikonfesionalni i multikulturni karakter Pokrajine: Obaveza Kfora i UNMIK-a je da radikalno izmene svoj tolerantan odnos prema uzrocima i nosiocima nasilja, bezakonja i kriminala iz redova tzv. OVK-e. Izvršavanje jasnog mandata iz Rezolucije Saveta bezbednosti 1244 (1999) jeste preduslov efikasne zaštite svih građana na Kosovu i Metohiji. Kfor i UNMIK su dužni da preduzmu konkretne i konsekventne mere za očuvanje multinacionalnog, multikonfesionalnog i multikulturnog karaktera Pokrajine.

Vlada SR Jugoslavije traži garancije za bezbedan i slobodan povratak svih prognanih Srba, Crnogoraca, Roma i drugih, kao i puno poštovanje neprikosnovenosti prava na privatnu svojinu, rad, zdravstvenu zaštitu, a pre svega prava na život. Insistira da Kfor i UNMIK obezbede funkcionisanje svih javnih službi, jedinstvenog elektroprivrednog sistema, PTT službe, zdravstva, sudstva i dr. i osiguraju bezbedan povratak svih zaposlenih koji su silom proterani sa svojih radnih mesta, da stvore normalne uslove za njihov rad, uključujući i njihovu zaštitu pri odlasku i dolasku na posao.

19. Režim na granici i prema strancima; obezbeđenje i kontrola državne granice: Nema osnova u Rezoluciji nastojanje generalnog sekretara UN-a da na UNMIK i Kfor prenesu ovlašćenja legitimnih graničnih organa SR Jugoslavije u domenu obezbeđenja državne granice i graničnih prelaza. Time se grubo krše op. par. 4 Rezolucije Saveta bezbednosti 1244 i tačka 2 Aneksa II.

Stoga Vlada SR Jugoslavije insistira da se bez daljeg odlaganja sprovedu odredbe Rezolucije (op. par. 4) i Aneksa II, tačka 6, kojima se predviđa prisustvo pripadnika VJ i policije na graničnim prelazima. Odugovlačenje sa uspostavljanjem ovih službi je glavni uzrok haosa i kriminala, uključujući i međunarodni šverc droge (narko mafija), oružja, belog roblja i dr.

Polazeći od odredbi Rezolucije kojima se garantuje suverenitet SR Jugoslavije, Kfor je bio dužan da obezbedi punu bezbednosnu kontrolu međunarodne granice SR Jugoslavije sa Albanijom i Makedonijom (op. par. 9, tačka G Rezolucije), osigura normalno i efikasno funkcionisanje carinske, pasoško-vizne službe i imigracionu, antikriminalističku, sanitarnu, fitopatološku, veterinarsku i drugu kontrolu, kao i da pruži bezbednosne garancije za jugoslovenske nadležne carinske službenike, što uključuje zaštitu na radu na graničnim prelazima i carinarnicama i njihov bezbedan dolazak i odlazak sa posla. Suprotno svojim implicitnim obavezama, Kfor i dalje izbegava to da sprovede.

Neizvršavanje obaveze Kfora da zatvori granicu predstavlja izuzetno ozbiljno kršenje suštine Rezolucije SB-a 1244 (1999) i Vojno-tehničkog sporazuma, sa izuzetno teškim i tragičnim posledicama. Time je Kfor postao odgovoran za masovno, nekontrolisano ulaženje stranaca, terorista i kriminalaca bez ikakve kontrole, uz kršenje zakona SR Jugoslavije i međunarodnih normi, što se ničim ne može opravdati.

Ovakvo ponašanje Kfora i UNMIK-a ide na ruku albanskim separatistima i teroristima u pokušaju da ostvare koncept "velike Albanije", koji predstavlja isključivi izvor nestabilnosti na jugoistoku Evrope. Ovom konceptu se mora i može stati na put jedino doslednim i celovitim sprovođenjem Rezolucije Saveta bezbednosti 1244 (1999), a u tim okvirima posebno:

a) uspostavljanjem pune bezbednosti i kontrole međunarodne granice SR Jugoslavije prema Republici Albaniji i Republici Makedoniji, uz učešće pripadnika Vojske Jugoslavije i jugoslovenskih snaga bezbednosti (policije);

b) uspostavljanjem redovne carinske, imigracione, zdravstvene službe i drugih jugoslovenskih pograničnih službi na svim međudržavnim graničnim prelazima, čime će se omogućiti normalizovanje efikasnog međudržavnog graničnog režima i kontrole, u skladu sa međunarodnim normama i standardima;

c) odlučnim i neodložnim razoružanjem terorističke tzv. OVK-es i drugih naoružanih albanskih bandi;

d) proterivanjem u najkraćem roku svih stranaca koji su ilegalno ušli na teritoriju južne srpske pokrajine preko nezaštićene granice, zbog propusta Kfora i UNMIK-a da pravovremeno uspostave bezbednost granice i omoguće normalno funkcionisanje jugoslovenskih pograničnih službi.

20. Režim ličnih isprava: Polazeći od toga da su pitanja državljanstva i prebivališta jedan od najvažnijih atributa suverenosti, kao i elemenata za ostvarivanje ljudskih prava i osnovnih sloboda i njihove zaštite i poštovanja, uključujući i izborna prava, i da su svi stanovnici Kosova i Metohije građani SR Jugoslavije, u Pokrajini važi jedinstveni režim izdavanja ličnih dokumenata koji važi za celokupnu teritoriju SR Jugoslavije. Stoga Vlada SR Jugoslavije zahteva poštovanje i potpunu primenu važećih zakona o viznom režimu i ličnim ispravama građana (lične karte, pasoši i dr.).

21. Posete stranih zvaničnika: Neprihvatljiva je i suprotna odredbama Rezolucije i Aneksa II Rezolucije, tačka 5 i tačka 8 - kojima se potvrđuje suverenitet SR Jugoslavije - uspostavljena praksa dopuštanja da strani zvaničnici prilikom posećivanja Kosova i Metohije ne poštuju redovnu proceduru predviđenu Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima, kao i važeći vizni režim SR Jugoslavije.

Nisu prihvatljive namere pojedinih država da u Pokrajini uspostave bilo kakve "kancelarije" ili "predstavništva", jer bi to predstavljalo flagrantno kršenje Bečkih konvencija, Rezolucije Saveta bezbednosti 1244 (1999) i međunarodne diplomatske prakse.

Vlada SR Jugoslavije zahteva da se prilikom poseta stranih zvaničnih predstavnika Kosovu i Metohiji, bez obzira na cilj i karakter tih poseta, dosledno sledi redovna procedura ugovaranja diplomatskim kanalima, kao i da se prilikom otvaranja predstavništava međunarodnih organizacija ili stranih zemalja primenjuju odredbe Bečkih konvencija. S tim u vezi, Vlada SR Jugoslavije ukazuje na to da je to jedan od osnovnih prerogativa suverenosti i da ona ni na koga nije prenela pravo odlučivanja o posetama stranih predstavnika na bilo kom delu njene suverene teritorije.

22. Razbijanje jedinstvenog privrednog sistema SR Jugoslavije: Pokušaji inaugurisanja koncepta daljeg zadržavanja jakog režima ekonomskih restrikcija prema SR Jugoslaviji (Republici Srbiji), s jedne strane, i uspostavljanja zatvorenog sistema obnove i ekonomskog oporavka za Kosovo i Metohiju, izdvojeno od Republike Srbije i SR Jugoslavije, čemu se naginje u izveštaju generalnog sekretara, s druge, predstavljaju flagrantno narušavanje jedinstvenog ustavno-pravnog, ekonomsko-finansijskog, monetarnog, telekomunikacionog, informativnog, saobraćajnog i dr. sistema SR Jugoslavije i Republike Srbije.

Navedeni pristup je u flagrantnoj suprotnosti i sa inicijativama za razvoj regiona jugoistočne Evrope, čija uspešna realizacija je jedino moguća uz ravnopravno učešće SR Jugoslavije. Pri tome, trebalo bi imati u vidu da je SR Jugoslavija bila žrtva razaranja od strane NATO-a, koja su rezultirala ogromnom materijalnom štetom i humanitarnim problemima. SR Jugoslavija očekuje od šire međunarodne zajednice razumevanje i pomoć u otklanjanju ovih posledica, bez čega je nezamisliv stabilan razvoj regiona u celini.

Sve mere diskriminacije, restrikcija ili sankcija neosnovane su i kontraproduktivne sa planovima za iniciranje razvoja regiona, kao i sa aktivnostima usmerenim na stvaranju osnova za trajan mir i bezbednost u regionu.

23. Monetarni sistem: Poštovanje suvereniteta i teritorijalnog integriteta, jedinstva države, teritorije, privrede, nalažu poštovanje dinara kao jedinstvene, zakonite monete na čitavoj teritoriji Republike Srbije i SR Jugoslavije, uključujući pokrajinu Kosovo i Metohiju. Rezolucija SB-a 1244 (1999) ne daje osnov za bilo kakva drugačija rešenja. Moneta je odlika suverenosti države i ne može biti ni privremeno elemenat prerogativa autonomije.

24. Imovina države SR Jugoslavije: Na istim linijama neprihvatljiv je i suprotan Rezoluciji i pokušaj UNMIK-a, izložen u izveštaju generalnog sekretara, da prisvoji ovlašćenja da "upravlja svom pokretnom i nepokretnom imovinom, uključujući novac, bankovne račune i svaku imovinu registrovanu na ime SR Jugoslavije i Republike Srbije i njenih organa na teritoriji Kosova" (par. 37 izveštaja). U tom kontekstu su nezakoniti zahtevi pripadnika albanske nacionalne manjine i Kfora da im se omogući puna kontrola nad upravom javnih prihoda, katastrom nepokretnosti, matičnim knjigama i drugim evidencionim registrima koji predstavljaju legalni osnov za ostvarivanje prava građana po osnovu vlasništva nad pokretnom i nepokretnom imovinom.

25. Uspostavljanje lokalnih organa vlasti i izbori: Neprihvatljiv je i suprotan Ustavu stav UNMIK-a kojim se Srbi arbitrarno proglašavaju manjinom u sopstvenoj državi. Nema osnova u Rezoluciji i predstavlja njeno grubo kršenje prenošenje kompetencija na specijalnog predstavnika da arbitrarno određuje "legitimne" predstavnike Srba, pojedince i političke partije, kao i mešanje u čisto državne poslove, kako je to učinjeno u pogledu "Prelaznog saveta". Vlada SR Jugoslavije i Vlada Republike Srbije insistiraju na stavu da Srbe i druge nacionalne zajednice u "prelaznom Savetu", kao i svim drugim telima i institucijama, mogu predstavljati samo oni predstavnici koje odredi srpsko stanovništvo, odnosno, druge nacionalne zajednice, sami za sebe.

Vlada SR Jugoslavije smatra da je poštovanje pune ravnopravnosti u pogledu slobodnog izražavanja volje srpskog i crnogorskog naroda ili predstavnika nacionalnih manjina i etničkih grupa na Kosovu i Metohiji jedina legalna osnova demokratskog ustrojstva Kosova i Metohije i trajna garancija međuetničke i međuverske tolerancije i zajedništva.

Što se tiče organizacije demokratskih izbora u Pokrajini (op. par. 11, tačke c i f Rezolucije, i par. 84 izveštaja generalnog sekretara), kao prvo, potreban je politički dijalog radi dolaženja do demokratskog političkog rešenja o autonomiji i samoupravi, na osnovama ravnopravnosti građana i nacionalnih zajednica, poštovanja suvereniteta i teritorijalnog integriteta SR Jugoslavije i Republike Srbije. U tom dijalogu mogu učestvovati samo legitimni predstavnici srpskog i crnogorskog naroda i pripadnika nacionalnih manjina ili etničkih grupa koje žive na Kosovu i Metohiji. Drugo, prethodni popis stanovništva predstavlja sine kva non organizovanja i sprovođenja pravednih i fer izbora.

26. Mediji: Važnu ulogu u procesu organizovanja i sprovođenja demokratskih izbora treba da igraju mediji. Tu bi, međutim, trebalo imati u vidu da je situacija na planu medija u Pokrajini izuzetno teška posle uništenja radio i telekomunikacionih sistema, kao i uzurpiranja postojećih radio i TV stanica od strane tzv. OVK-e. Dužnost je Kfora i UNMIK-a da pomognu nadležnim organima Republike Srbije da se postojeća situacija što pre sanira, uspostavi otvoreni demokratski medijski prostor i stvore uslovi za demokratsko ispoljavanje volje građana. U tom kontekstu, neophodno je omogućiti normalan rad postojećih medija, pre nego što se otpočne sa osnivanjem novih.

27. Polazeći od činjenice da je sve svoje obaveze iz Rezolucije i pratećih dokumenata izvršila u potpunosti i u predviđenom roku, Vlada SR Jugoslavije zahteva da i svi drugi faktori, pre svega UNMIK i Kfor, do kraja i bez odlaganja striktno sprovedu svoje obaveze. To je ključni preduslov ostvarenja osnovnih ciljeva i zadataka međunarodnog prisustva na Kosovu i Metohiji, čiji su okviri jasno predviđeni Rezolucijom SB-a 1244. Odluke Kfora i UNMIK-a koje nisu u skladu sa Rezolucijom SB-a 1244 ili predstavljaju pokušaj umanjivanja, odnosno ugrožavanja suvereniteta i teritorijalnog integriteta zemlje, kao i principa pune ravnopravnosti svih građana Kosova i Metohije, Vlada SR Jugoslavije neće priznati, niti one mogu imati pravno dejstvo.

Beograd, 27. jula 1999. godine

P R E G L E D

terorističkih i drugih akata nasilja u pokrajini Kosovo i Metohija u periodu od 12. juna do 26. jula 1999. godine, prema raspoloživim i dostupnim podacima Centra za mir i toleranciju u Prištini:

1) broj kidnapovanih lica na Kosovu i Metohiji (KiM): 223

2) broj ubijenih lica na KiM: 96 (od toga, 8 zaklano i 28 izmasakrirano)

3) broj nestalih lica na KiM: 22

4) broj ranjenih lica na KiM: 43

5) prijavljeni slučajevi fizičkih napada i maltretiranja lica: 120 (podatak se odnosi samo na Prištinu)

6) registrovani slučajevi pretnji: 201

7) registrovan broj obijenih i opljačkanih kuća i stanova: 251

8) registrovan broj obijenih i nasilno useljenih stanova: 253 u Prištini i oko 120 u Kosovskoj Mitrovici

9) etničko čišćenje: Niz gradova je etnički očišćeno od Srba. Prema raspoloživim podacima UNHCR-a, proterano je preko 165.000 nealbanskog stanovništva sa Kosova i Metohije.

U Srbiji i Crnoj Gori je zvanično regostrovano 78.536 prognanih.

U Beogradu je registrovano 24.293 prognanika, a procena je da ih ima 33.988.

U Novom Sadu je registrovano 3.134 prognanih, a procena je da ih ima 5.720.

Najviše prognanih ima u Kraljevu i okolini, gde je ih je registrovano 51.136, a procenjuje se da ih je 74.983

Istovremeno, u Crnoj Gori je smešteno 21.444 Srba, Crnogoraca i Roma prognanih sa Kosova i Metohije

(Napomena: Ovi navedeni podaci (pod br. 9), osim zbirnog, odnose se na period od 12. juna do 19. jula o.g.)

10) Registrovan broj zapaljenih kuća: 68 u Prištini, 53 u Gnjilanu, 80 u Uroševcu, 70 u selu Muštište, 32 u Štimlju, u opštini Istok više od 400, veliki broj u Lipljanu.

11) Registrovan broj zapaljenih stanova: 9 (podatak se odnosi samo na Prištinu)

12) Registrovan broj ukradenih automobila: preko 5.000

13) Registrovani slučajevi rušenja spomenika kulture: 5 (podatak se odnosi samo na Prištinu)

14) Uništavanje crkvenih dobara: Uništeno je 20 crkava i verskih objekata

Paljenje crkava: Prizren, Orahovac, hram u Đakovici, Vučitrn, Samodrež, Velika Reka

- pokušaj paljenja Mitropolije u Peći i hrama Svetog Spasa u Prištini

Teror sveštenstva: U manastiru Devič (silovana monahinja); maltretirano sveštenstvo u crkvi Sv. Nikole u Prištini; iz manastira Gorioc kod Istoka proterano sestrinstvo

Napad i oštećenja: 5 manastira - manastir Devič; manastir Svete Trojice; manastir u selu Binač kod Gnjilana; manastir Dinač kod Vitine (oskrnavljen a potom zapaljen do temelja); demoliran manastir Sv. Marka iz 14. veka kod Koriše; srušena crkva u selu Drsni kod Kline, demolirana crkva u Rekovcu i crkva Sv. Nikole u Slovini, minirana parohijska crkva Svetih apostola Pavla i Petra u Suvoj Reci; u crkvi u Petriču podmetnut eksploziv

15) Nasilno i nelegalno preuzimanje javnih institucija: Priština, Prizren, Dragaš, Podujevo, Lipljan, Štrpci.

Nasilnim i nelegalnim preuzimanjem javnih preduzeća i ustanova, preko 20.000 radnika Srba i Crnogoraca koji su bili zaposleni u njima je ostalo bez posla.

16) Registrovani oružani napadi na sela: Slovinj, Matičane, Orahovac, Konjuh, Berivojce, Gornja Brnjica, sela u okolini Kosovske Kamenice, Grnčar, Magila, Ajvalija, sva sela regiona Istok-Klina, Goraždevac kod Peći.

17) Registrovane blokade sela: Gadnje, Orahovac, Gornja Srbica, Koretin, sela u okolini Gnjilana.

18) Oružane pretnje selima: Ugljari, Srpski Babuš, Štimlje, Bresje, okolina Kosova Polja, Miloševo (izvršen i oružani napad).

19) Opljačkana srpska sela iz kojih je proterano stanovništvo: Mužičani, Slivovo, Orlović, Dragaš, okolina Kosova Polja, Sofalija, Livadice, Mirovac, Sirinička župa

20) Zapaljena srpska naselja: Istok, Klina, Donja Lapaštica, Obrandža, Velika Reka, Perane, Lauše, sela u okolini Podujeva, Grace, Donja Dubica, Zečište, Orahovac, Naklo, Vitomirice, Belo Polje, Kojlovice, Aloš-Topličane, Krajište

21) Etnički očišćeni gradovi od Srba i drugog nealbanskog stanovništva: Prizren, Đakovica, Peć, Srbica, Podujevo, Vučitrn, Glogovac, kao i sela opštine Istok: Džakovo, Osojane, Tučepom, Koš, Žač, Bbelica, Krnjine, Matičane.

Etničko čišćenje se sprovodi i u Gnjilanu, Uroševcu, Kosovskoj Mitrovici (proterano preko 220 porodica), Lipljanu, Kosovu Polju gde je proterano 3.000 Srba (40 posto stanovništva), kao i selima Topličane, Rujice, Magure, Slovinja, Staro Gracko (nasilno isterane 32 porodice).

U Prištini je posebno teška situacija u naseljima Ulpijana i Sunčani breg, gde je proterano gotovo svo nealbansko stanovništvo. Beleže se fizički napadi na cele zgrade. Teroriše se stanovništvo, kamenuju kuće, pljačkaju se prodavnice, preduzeća, javni objekti.